Mevsim geçişlerinde uyku düzeninde yaşanan bozukluklar, günlük yaşamı ve ruhsal sağlığı olumsuz etkileyebiliyor. Özellikle sonbahar ve kış aylarında gün ışığının azalmasıyla birlikte uyku sorunlarının arttığını belirten Medicana Sağlık Grubu Psikiyatri Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Müge Yaşar, bu durumun depresyon ve anksiyete belirtilerini tetikleyebileceğini ifade etti.
Gün Işığının Azalması, Biyolojik Saatimizi Etkiliyor
Sonbaharda gün ışığı süresinin kısalmasıyla birlikte, melatonin ve serotonin gibi hormonların dengesi değişiyor. Dr. Yaşar,
“Sabahları karanlık bir ortamda uyanmak melatonin salınımını bozabilir. Bu da kişinin dinlenmiş hissetmemesine neden olur. Uyku biyolojik bir süreçtir ve sirkadiyen ritmimiz hormonlarla düzenlenir. Gün ışığı, uyanıklık hormonlarının salgılanmasını sağlar. Ancak yeterli ışık yoksa biyolojik saatimiz senkronize olamaz” dedi.
Uyku Bozukluğu, Ruhsal Sağlığı Etkileyebilir
Hava basıncı ve sıcaklık değişimleriyle birlikte serotonin düzeyinde düşüş yaşanabileceğini belirten Dr. Yaşar, bunun enerji kaybı ve yorgunluğa yol açabileceğini söyledi.
“Gece uykusunun yeterince alınmaması, gündüz uykulu olma, dikkat dağınıklığı ve sersemlik gibi belirtileri artırır. Mevsimsel duygu-durum bozukluğu dediğimiz tablo, depresyon ve anksiyete belirtilerinin artmasına neden olabilir”
diye ekledi. Ayrıca uyku bozukluklarının sadece psikiyatrik nedenlerden kaynaklanmadığını, uyku apnesi ve tiroit sorunları gibi sağlık sorunlarının da etkili olabileceğini vurguladı.
Kısır Döngüye Dikkat
Uykusuzluğun motivasyon ve performansı düşürdüğünü belirten Dr. Yaşar,
“Uyku sorunları, depresif ve anksiyete belirtilerini artırır. Dikkat ve konsantrasyon bozulur, öğrenme kapasitesi düşer. Uzun vadede özgüven azalabilir, sosyal izolasyon gelişebilir. Bu durum bir kısır döngü oluşturur: Düşünceler uykuya engel olur, uyku kaçtıkça düşünceler artar” dedi.
Uyku Hijyenine Özen Göstermek Şart
Uyku kalitesini artırmak için uyku hijyenine dikkat etmenin önemli olduğunu ifade eden Dr. Yaşar, şu önerilerde bulundu:
“Her akşam aynı saatte yatağa gitmek, yatmadan önce ağır egzersiz yapmamak, kafeinli içecekleri akşamdan sonra tüketmemek, oda sıcaklığını 22 derecenin altında tutmak, odanın karanlık olmasına özen göstermek, mavi ekran maruziyetini yatmadan 1-2 saat önce kesmek uyku hijyeni için alınabilecek önlemlerdir. Yatakta uzun süre uyuyamıyorsanız kitap okumak faydalı olabilir.”
Gün İçinde Hareket Etmeyi İhmal Etmeyin
Dr. Yaşar, uyku düzenini desteklemek için hareketin de önemli olduğunu belirterek,
“Akşam ağır yemeklerden kaçınmak gerekir. Sabah gün ışığında egzersiz veya yürüyüş yapmak uyanıklığı artırır. Gün içinde aktif kalmak, basit egzersizler veya ev işleriyle hareketli olmak gece uykusunu kolaylaştırır. Öğle arasında kısa yürüyüşler, sabah erken çalışma alışkanlığı ve gün içinde kısa şekerlemeler uyku kalitesini artırır” dedi.
03 Eki 2025 – 23:00
–
Sağlık
Yazdır
Mahreç İhlas Haber Ajansı
News
