Emeklilik, çalışan hayatının dönüm noktalarından biri. Kimileri “Şu anda emekli olabilir miyim?”, kimileri “Ne zaman emekli olacağım?” sorularının cevabını arıyor. Bir diğer kritik konu ise maaşın alınacağı zaman: Şimdi mi, yoksa yılbaşından sonra mı? İşte adım adım emeklilik rehberi:
Emeklilik Şartları ve Prim Kontrolü
Emeklilik yolculuğunun ilk adımı, e-Devlet üzerinden hizmet dökümünü kontrol etmek. Prim günleri, sigortalılık durumu ve borçlanmalar (askerlik, doğum vb.) burada görülebilir. Çalışanlar statülerine göre farklı uygulamalara tabidir:
• 4A (SSK): İşçi statüsünde çalışanlar
• 4B (Bağkur): Kendi işyerine sahip olanlar, şirket ortakları veya isteğe bağlı sigortalılar
• 4C (Emekli Sandığı): Kamu çalışanları
Emeklilikte özellikle son 2520 gün kuralı önemlidir; hangi statüde daha fazla prim ödenmişse, emeklilik o statü üzerinden hesaplanır.
Örnek bir hesaplama ile durumu daha net görebiliriz:
• Doğum tarihi: 1 Nisan 1979
• İşe giriş tarihi: 5 Mayıs 1994
• Bu kişi SSK kapsamında 5675 prim gününü tamamladığında ve son 2520 günün en az 1260 günü SSK’dan yatırılmışsa, EYT kapsamında yaş şartı aranmadan emekli olabilir.
Her çalışan için şartlar doğum ve işe giriş tarihine göre değişiklik gösterir.
Emeklilik Başvurusu Nasıl Yapılır?
Şartlarını yerine getiren çalışanlar için başvuru süreci şu şekilde ilerliyor:
1. İşten çıkış bildirimi: İşveren, çıkışı “Kod 8 – Emeklilik nedeniyle işten çıkış” olarak bildirir.
2. e-Devlet başvurusu: “Gelir / Aylık / Ödenek Talep Belgesi” menüsünden başvuru yapılır.
3. Başvuru ekranı: Emeklilik türü olarak “yaşlılık aylığı” seçilir ve ilgili statü (4A, 4B veya 4C) işaretlenir.
4. Banka tercihi: Emekli maaşı yatırılacak banka ve şube seçilir.
5. Bilgi kontrolü ve onay: Kişisel bilgiler doğrulandıktan sonra başvuru tamamlanır.
Başvuru onaylandığında SGK süreci devralır ve maaş bağlama işlemleri başlatılır.
Maaş Zamanlaması: Şimdi mi, Yılbaşında mı?
Maaşın hangi tarihte alınacağı önemli bir karar.
• Emekli Sandığı (4C): Yıl sonu ve yılbaşı arasında fark yok.
• SSK (4A) ve Bağkur (4B): 2025’te hak kazanıp dilekçeyi 2026’ya bırakanlar, maaşlarında yaklaşık %5’lik kayıp yaşayabilir.
Bu nedenle başvuru tarihini iyi belirlemek, özellikle SSK ve Bağkur kapsamında olanlar için kritik.
Tazminatlar ve Haklar
Emeklilik nedeniyle işten ayrılan çalışanların hakları şunları kapsar:
• Kıdem tazminatı: Her hizmet yılı için brüt maaş üzerinden hesaplanır. 2025 yılı için tavan 53.919,68 TL.
• Kullanılmayan yıllık izin ücretleri: İşverenden tahsil edilir.
• İhbar tazminatı: Emeklilik nedeniyle ödenmez.
Emeklilik Sonrası Çalışma
• Özel sektörde: Emekli maaşı kesilmeden çalışılabilir.
• Kendi işini kuranlar: Maaş kesilmez, ek Bağkur primi ödenmez.
• Kamu kurumları: Emeklilik sonrası çalışma maaşı etkiler, kesinti yapılır.
2025 İçin Önemli Uyarı
2025 içinde hak kazanıp dilekçesini 2026’ya bırakanların maaşında %5’e varan kayıp yaşanabilir. Bu yüzden başvuru tarihini doğru belirlemek, her çalışanın kendi koşullarına göre hesaplama yapmasını gerektiriyor.
News
